Actueel | Blog

terug

Het meisje dat naar het parlement van Oeganda schreef

26-11-2021

Tijdens de afgelopen Orange the World campagne, heeft WO=MEN zes verschillende portretten van verdedigers van vrouwenrechten van over de gehele wereld gepubliceerd. Moedige vrouwen, die hun leven aan deze zaak wijden en die ervoor kiezen om geen slachtoffer maar een strijder te zijn. Dit is het eerste deel: Oegandese transseksuele vrouw, mensenrechtenactiviste en Director of Programmes voor Uhai Eashri, Cleopatra Kambugu Kentaro.

 

Lees deel twee: De meest uitgesproken sekswerkers op het continent, deel drie: Ik vecht al sinds mijn twintigste, deel vier: Vrouwen zijn hier, op zoveel verschillende manieren, niet veilig, deel vijf: De enkele daad van durven te zijn en deel zes: Mensen hebben recht op liefde.


 
 
 
 
  Geschreven door Makena Ngito 

 


 Ik was een slim kind, zo eentje die meer geïnteresseerd is in wetenschap en in hoe dingen werken dan in spelletjes en speelgoed. Maar uiteindelijk realiseerde ik me dat wanneer mensen je de eerste keer zien, ze niet je intelligentie zien of alle verwondering in je hoofd of de verhalen die je ziel zouden kunnen vertellen – wat in mijn geval natuurlijk heel veel was. In plaats daarvan zien ze wie je fysiek bent. En voor veel mensen ben ik een vraagstuk en mensen houden niet van vraagstukken. Ze houden er niet van als dat wat ze weten in twijfel getrokken wordt. Dat voelt als een bedreiging, een onzekerheid aan de kennis die ze denken te bezitten. Dus kijken ze niet verder. Ze trekken op dat moment hun conclusies en nemen niet de moeite om het verder te onderzoeken of om te ontdekken wie ik echt ben.

Hallo, mijn naam is Cleopatra.

Je kent me misschien als het meisje dat een brief schreef aan het Oegandese parlement. Een brief waarin ik ze beleefd vroeg om aardig te zijn en ons dezelfde rechten te gunnen als alle anderen. Omdat we het verdienen. Ik dacht toen nog dat activisme een beetje te extreem was. Waarom deden Oegandese queer-activisten condooms om bananen en voerden ze campagne voor uitgebreide seksuele voorlichting? Waarom moesten ze zo luidruchtig zijn, marcherend, schreeuwend, veeleisend? Ik dacht dat het voldoende was om het de autoriteiten te vragen, hen nederig te benaderen en dat ze dan zouden luisteren. En trouwens, dat alles was niet nodig voor mij, want als iedereen zich gewoon gedeisd had gehouden, hadden we gewoon ons leven kunnen blijven leiden, ook al zou dat op fluistertoon moeten zijn, achter gesloten deuren en met geheime bijeenkomsten. 

Je weet misschien ook dat kort daarna, mensen naar me op zoek gingen en niet met goede bedoelingen. Ik moest mijn toevlucht zoeken in Kenia, omdat "Kill The Gays”, de wet tegen homoseksualiteit, net was goedgekeurd door een president die aan de macht kwam toen ik geboren werd en die zich sindsdien aan die zetel heeft vastgeklampt.

Daardoor realiseerde ik me dat het nodig was om te roepen, te schreeuwen en de autoriteiten in te twijfel te trekken, omdat zwijgen, een taal die Afrikanen vloeiend spreken, hen enkel voedt.

Als transvrouw kan ik je vertellen dat uitgewist worden de ergste pijn is die we ervaren. Niet alleen omdat we niet door de wet erkend worden, maar doordat al het geweld en onrecht dat ons wordt aangedaan net zo weinig aandacht krijgt als een kind dat iets laat vallen op de markt. Alle aandacht die het krijgt is een afkeurende blik, een schouderophalen. En vervolgens gaan de mensen weer door met waar ze mee bezig waren. Of nog erger, ze verwijten het kind dat het onvoorzichtig was. Hoe kun je zeggen dat jou onrecht is aangedaan, wie ben ‘jij’? We begrijpen niet wat je bent, waarom kun je niet gewoon blijven wat ze bij je geboorte zeiden dat je bent? Waar is dit alles goed voor? We kunnen er niets aan doen dat jouw soort vermoord, in elkaar geslagen, seksueel mishandeld of achtervolgd wordt, want wie moeten we zeggen dat er onrecht is aangedaan?

En dat is het nu net. De vastberadenheid om vast te houden aan deze tweedeling. De vastberadenheid om vast te houden aan wat je verteld werd, aan wat je geleerd werd. Deze volledige weigering om transgenders te erkennen, om homoseksuele mensen te erkennen en vervolgens te beseffen wat de verschillen tussen hen zijn en deze te accepteren. Ik ben geen homoseksuele man die toevallig iets te uitdagend is, net zo min als een man die zich identificeert als homoseksueel maar ook drag is, geen transvrouw is. Het is niet zo moeilijk om het verschil te begrijpen tussen seksuele geaardheid en genderidentiteit. Maar ik snap dat het problemen kan geven in een werelddeel waarin onderwezen wordt dat seks alleen bedoeld is voor de voortplanting en elke andere waarheid of interpretatie van seks uit de weg gegaan wordt. Ik snap dat het problemen kan geven om voornaamwoorden uit te leggen en om uit te leggen dat je niet alleen maar meisjes en jongens hebt, maar ook trans, mensen die zich niet conformeren aan genderrollen en nog zo veel meer. 
 
Ik vertelde eerder dat ik een intelligent persoon ben (iets wat me echt heeft geholpen om beter te begrijpen wie ik ben, omdat ik behalve logisch nadenken, ook de wetenschap had om het te ondersteunen). Wist je dat het geslacht bij mensen bepaald wordt door acht determinanten? Dus hoe zijn we op het punt aanbeland waar we maar één ding (de genitaliën) gebruiken om vast te stellen of iemand een jongen of een meisje is? Een snelle blik tussen de benen van de pasgeborene en de dokter vertelt aan de hele kamer welke van de twee geslachten de baby is. God verhoede dat je als intersekse baby geboren wordt, want dan komen de scalpels, een knipje hier, een hechting daar en kiezen ze je geslacht voor je, zonder jouw inbreng of instemming.

Dan word je zoals ik en ben je gek genoeg om de dokters en verloskundigen te trotseren. Gek genoeg om nee te zeggen tegen de speelgoedauto’s die je ouders voor je kopen en in plaats daarvan voor de lippenstift en jurken van je moeder te kiezen. Gek genoeg zelfs om het ongelijk te bewijzen van de volwassenen die zeiden dat het maar een fase is waar je doorheen moet en door te zetten om deze prachtige transvrouw te worden die ik nu ben. 

Deze prachtige vrouw die de eerste in Oeganda werd met een nationaal identiteitsbewijs met mijn correcte naam en geslacht erin vermeld, niet een of andere misleide ‘jongen’.

Ik heb mezelf afgevraagd of de zon anders scheen op de dag dat de geschiedenis waar we over lezen geschreven werd. Maar toen vandaag geschiedenis werd geschreven, scheen de zon net als altijd, ook al waren de luchten blauwer. Maar de Oegandezen gingen gewoon hun gang zoals op elke andere dag.

Er was een bepaalde dag waarop het gedenkwaardig was dat Rosa Parks weigerde haar zitplaats in de bus af te staan aan een blanke man, maar vandaag de dag, is een ritje met de bus niet iets waar we bij stil staan. Het was gedenkwaardig toen de eerste zwarte slaaf ingeschreven werd als wettig burger, maar nu heeft iedereen wettelijk recht op burgerschap.
 
Nu is het gedenkwaardig dat mijn land ervoor gekozen heeft mij in te schrijven als vrouw en me daarmee te erkennen als transvrouw. Ik bid dat deze overwinning een overwinning zal zijn voor alle andere trans Oegandezen en dat het op een dag niet meer bijzonder zal zijn dat transpersonen erkend worden door hun eigen land.

Het is me gelukt, het is ons gelukt.

Over de auteur:

Ik vind een ‘over de auteur’ een wonderlijk iets en ik zal een van mijn meest geliefde dingen in de wereld gebruiken om het samen te vatten: het is alsof je de onmetelijkheid, omvang, schoonheid en kracht van de oceaan in een glas wilt vangen. Mijn naam is Makena Ngito, en ik ben een schrijver. Ik gebruik woorden om mezelf te beschrijven, om dingen uit te leggen die daden niet zouden tonen en om de schoonheid van mijn gedachten in een paragraaf vast te leggen als woorden mij te kort schieten. Ik hoop dat mijn woorden je bevallen. Ik hoop dat ze dat kleine stukje van jou, waarvan je vergeten was dat het bestond, weer laat stralen en ik hoop dat ze ook voor altijd in je geheugen blijven.


terug
Delen:
Kennisbank

In de Kennisbank vind je meer informatie over wereldwijde gendergelijkheid, respect voor vrouwenrechten en alle thema’s waar WO=MEN zich voor inzet.